info@cosdlazdrowia.pl
+48 530 044 043
Zaloguj się
Żywienie w cukrzycy typu 2 – najważniejsze zalecenia
Cukrzyca jest powszechnym zaburzeniem metabolicznym, które każdego roku dotyka coraz większej liczby osób. Specjaliści zwracają uwagę na fakt, iż w ciągu ostatnich 50 lat wskaźnik zachorowalności na niniejsze zaburzenie istotnie zwiększa się, zwłaszcza wśród osób starszych oraz osób w średnim wieku. Zgodnie z ustaleniami Światowej Organizacji Zdrowia, cukrzyca najczęściej rozpoznawana jest wśród mieszkańców krajów zachodnich. To właśnie typ 2 cukrzycy występuje najpowszechniej i stanowi blisko 95% wszystkich przypadków cukrzycy na świecie. Na terenie naszego kraju także obserwowany jest znaczny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 2. Okazuje się, że choroba ta dotyka coraz częściej również młode osoby. Wynikiem niniejszego stanu rzeczy jest przede wszystkim wzrost przypadków nadwagi i otyłości, stanowiący konsekwencję nieprawidłowych nawyków żywieniowych oraz niskiej aktywności fizycznej. Na czym polega cukrzyca typu 2? Czym jest indeks glikemiczny? I czy z diety cukrzyka należy wykluczyć węglowodany? Odpowiedzi na te oraz inne pytania zapewnione zostały w dalszej części artykułu.
Spis treści:
Cukrzyca typu 2 – charakterystyka i częstość występowania;
Wpływ cukrzycy typu 2 na jakość życia człowieka;
Najważniejsze zasady odżywiania w diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2;
Zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe w diecie chorego na cukrzycę typu 2;
Czym jest indeks glikemiczny oraz ładunek glikemiczny i jakie mają znaczenie w diecie cukrzyka;
Aktywność fizyczna w cukrzycy typu 2;
Cukrzyca typu 2 a redukcja masy ciała;
Produkty wskazane w diecie chorych na cukrzycę typu 2;
Produkty zakazane w diecie chorych na cukrzycę typu 2;
Przykładowy jadłospis w cukrzycy typu 2;
Podsumowanie;
Literatura.
Cukrzyca typu 2 – charakterystyka i częstość występowania
Cukrzyca zaliczana jest do grupy chorób cywilizacyjnych. Najczęściej rozpoznawana jest wśród osób starszych oraz w średnim wieku. Spośród dwóch głównych typów niniejszego zaburzenia, najczęściej diagnozowana jest cukrzyca typu 2, która według ustaleń specjalistów może stanowić nawet 95% wszystkich rozpoznawanych przypadków. Chociaż niniejsze zaburzenie uwarunkowane jest genetycznie, warto wiedzieć, że częstość jego występowania może różnić się nawet 10-krotnie wśród przedstawicieli różnych grup etnicznych. Wszystko to ze względu na udział czynników środowiskowych.
W przypadku cukrzycy typu 2 mamy do czynienia z sytuacją, w której występujące zaburzenia genetyczne niejako uaktywniają się pod wpływem zaistnienia sprzyjających warunków środowiskowych. Wówczas u osób, które charakteryzują się specyficzną pulą genów może dochodzić do zmniejszenia wydzielania się insuliny lub do zwiększenia insulinooporności.
Współcześni specjaliści zwracają uwagę na to, że wśród czynników istotnie zwiększających ryzyko rozwoju niniejszego zaburzenia wyróżnia się między innymi:
- Nieodpowiednią dietę;
- Niską aktywność fizyczną,
- Starzenie się organizmu.
- Istotną nadwagę oraz rozpoznaną otyłość;
- Przebyte ciąże.
Z dotychczasowych obserwacji wynika, że cukrzyca typu 2 występuje blisko 10-krotnie częściej w przypadku osób po 60 roku życia, niż w przypadku ludzi młodych. Według aktualnych ustaleń, proces starzenia się stanowi ważny czynnik, który może wpływać na ujawnienie się objawów cukrzycy typu 2 u osób, które wykazują ku temu predyspozycje genetyczne. W świetle badań naukowych, zarówno odkładanie się amyloidu, jak i włóknienie w obrębie wysp trzustkowych, jest najbardziej nasilone pomiędzy 6 a 8 dekadą życia i może występować nawet u 10% pacjentów z rozpoznaniem cukrzycy typu 2.
Kolejnym z czynników ryzyka, za którego występowanie odpowiadać może proces starzenia się organizmu, jest zmniejszenie się masy mięśniowej oraz wątroby. Skutkiem niniejszego stanu rzeczy jest nagromadzenie się glikogenu w obrębie mięśni oraz wątroby.
Specjaliści z zakresu diabetologii zwracają także uwagę na fakt, że na zwiększenie się ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 wpływa także liczba przebytych ciąż. Niniejsze zjawisko spowodowane jest zaburzeniem przemiany węglowodanów, stanowiącym efekt wydzielania hormonów diabetogennych przez łożysko.
Cukrzyca typu 2 w większości przypadków objawia się przewlekłą hiperglikemią, która stanowi efekt nieprawidłowego wydzielania insuliny. W tym miejscu warto zaznaczyć, że długotrwałe utrzymywanie się wysokiego poziomu cukru we krwi może doprowadzić do zagrażających zdrowiu, a nawet życiu konsekwencji. W tym do: niewydolności nerek, serca oraz naczyń krwionośnych.
Specjaliści z zakresu zdrowia biją na alarm, albowiem cukrzyca typu 2 jest jedną z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób XXI wieku. Szacuje się, że na terenie naszego kraju z niniejszym problemem zmaga się blisko 3,7% populacji. Niemniej jednak, liczba ta może być znacznie większa.
Wpływ cukrzycy typu 2 na jakość życia człowieka
Rozpoznanie cukrzycy typu 2 bezwzględnie wymaga od pacjenta zmiany dotychczasowej diety oraz codziennej aktywności fizycznej. Dla znacznej grupy osób wprowadzenie do codzienności zrównoważonej diety oraz systematycznego treningu jest trudnym zadaniem, które w początkowej fazie może wpływać nawet na obniżenie się odczuwanej jakości życia. Warto jednak wiedzieć, że wraz z wydłużającym się czasem stosowania zaleceń zdrowego stylu życia, znacznemu podwyższeniu podlega także poziom odczuwanej satysfakcji z życia i poziom odczuwanego wpływu na własne zdrowie.
Nieleczona cukrzyca niesie ze sobą szereg negatywnych konsekwencji, które przyczyniają się do rozwoju poważnych powikłań, niejednokrotnie stanowiących przyczynę niepełnosprawności. W takiej sytuacji jakość życia pacjentów wyraźnie spada, a niektórzy z nich narażeni są nawet na rozwój objawów zaburzeń nastroju.
To bardzo ważne, aby już od pierwszych chwil po rozpoznaniu zaburzenia, pacjent stopniowo zaczął wprowadzać prozdrowotne zmiany do swojej codzienności. Okazuje się, że edukacja terapeutyczna oraz behawioralna (prowadzona pod okiem doświadczonego specjalisty) jest w stanie wpłynąć zarówno na zwiększenie skuteczności, jak i stopnia bezpieczeństwa zastosowanych form leczenia.
Istotne jest, aby już na początku pacjent uzyskał dostęp do pomocy dietetycznej, która ułatwi mu wprowadzenie zmian żywieniowych, a także zwiększy wewnętrzną motywację. Nadal niewielu pacjentów zdaje sobie bowiem sprawę z tego, jak ważne jest – dla powodzenia leczenia – przestrzeganie zaleceń dietetycznych.
Relacja pacjenta z dietetykiem powinna polegać nie tylko na udzielaniu rad żywieniowych, ale także na dostrzeganiu oraz korygowaniu błędów popełnionych przez pacjenta.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że wprowadzanie istotnych zmian do dotychczasowego stylu życia nie jest prostym zadaniem, albowiem nasze nawyki żywieniowe kształtowane są już od wczesnych lat dziecięcych. Dlatego też, samo przedstawienie pacjentowi zaleceń dietetycznych (spisanych na kartce papieru) zwykle okazuje się mało skuteczne.
Podczas wprowadzania zmian w dotychczasowym stylu życia, pacjent powinien dokładnie poznać cel niniejszego działania. Ponadto, wszelkie modyfikacje (zarówno te dotyczące żywienia, jak i aktywności fizycznej) powinny dostosowane być do indywidualnych możliwości pacjenta.
Pacjent powinien poznać dokładne zasady dotyczące żywienia, na które składają się:
- Lista produktów wskazanych i niewskazanych;
- Zalecenia dotyczące sposobu przyrządzania posiłków;
- Zalecenia dotyczące ilości spożywanych posiłków w odpowiednich odstępach czasu.
To bardzo ważne, aby podczas kontroli lekarz oraz/lub dietetyk dopytywali pacjenta o to, jak udaje mu się wprowadzać zalecenia do codzienności. Okazuje się bowiem, że mimo przekazywanej wiedzy, pacjenci niejednokrotnie rezygnują z części zaleceń, ze względu na odczuwane trudności podczas ich wprowadzania.
Niezwykle istotne jest, aby specjaliści tłumaczyli pacjentom zasady zdrowego stylu życia w sposób prosty i zrozumiały. Ponadto, ważne jest, aby lekarz/dietetyk dał choremu możliwość wprowadzania zmian do codzienności począwszy od drobnych modyfikacji. Obserwacje psychologów zwracają bowiem uwagę na fakt, że dzięki partnerskiej współpracy między specjalistą a chorym na cukrzycę typu 2, możliwe staje się nie tylko zwiększenie efektywności zastosowanych metod leczenia, ale także podniesienie odczuwanej przez pacjenta jakości życia.
Najważniejsze zasady odżywiania w diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2
Dietoterapia stanowi nieodłączny element postępowania terapeutycznego w przebiegu cukrzycy typu 2. Jak wspomniano wcześniej, ustalenie jasnych wytycznych dotyczących zaleceń żywieniowym w znacznym stopniu ułatwia porozumienie między pacjentem a specjalistą, a tym samym zwiększa efektywność zastosowanych form leczenia.
Zgodnie z ustaleniami ekspertów należących do Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, nadrzędnym celem dietoterapii w przebiegu cukrzycy typu 2 jest próba utrzymania prawidłowego lub zbliżonego do prawidłowego poziomu glukozy w surowicy krwi, co z kolei służy zapobieżeniu rozwoju możliwych powikłań cukrzycy typu 2.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że prawidłowo skomponowana dieta powinna dostarczać do organizmu pacjenta wszystkie niezbędne składniki pokarmowe, a tym samym doprowadzić do osiągnięcia prawidłowego poziomu lipidów oraz lipoprotein w surowicy krwi. Ponadto, powinna sprzyjać utrzymaniu prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego krwi, jak również zmniejszać ryzyko rozwoju nefropatii cukrzycowej oraz miażdżycy.
Ustalenia dotyczące dietoterapii w przebiegu cukrzycy typu 2 zmieniają się na przestrzeni dziesięcioleci. Niemniej jednak, te aktualne opierają się na zaleceniach zrównoważonego odżywiania, których przestrzeganie zalecane jest zarówno wśród chorujących na cukrzycę, jak i osób zdrowych, w celu prewencji chorób przewlekłych.
Okazuje się jednak, że osoby z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 muszą nieco rozważniej dobierać swój pokarm, niż osoby w pełni zdrowe. W diecie cukrzyka ograniczeniu powinny ulec przede wszystkim nasycone kwasy tłuszczowe (obecne między innymi w czerwonym mięsie), a także węglowodany proste (obecne zarówno w wyrobach cukierniczych, jak i w produktach wytwarzanych z mąki pszennej). W jadłospisie osób z rozpoznaniem cukrzycy powinny znaleźć się natomiast węglowodany złożone, które znajdziemy między innymi w pełnoziarnistym pieczywie oraz w makaronach, jak również w kaszach gruboziarnistych.
Co ważne, normy dotyczące zapotrzebowania kalorycznego powinny dostosowane być do indywidualnych wymagań organizmu pacjenta. W przypadku osób z rozpoznaniem istotnej nadwagi lub otyłości, konieczne okazuje się ograniczenie podaży energetycznej, która ma sprzyjać utracie nadmiernej masy ciała.
W przebiegu cukrzycy typu 2 bardzo ważne jest utrzymywanie ustalonego rytmu posiłkowego, który powinien dostosowany być do stosowanej przez pacjenta formy leczenia farmakologicznego (tabletki, zastrzyki z insuliny). Specjaliści z zakresu zdrowego odżywiania zwracają uwagę na to, że posiłki powinny być spożywane przez pacjenta o stałych porach, w regularnych odstępach czasu.
Bardzo ważne jest także urozmaicenie diety pacjenta i dążenie do tego, aby znalazło się w niej jak najwięcej świeżych warzyw. Ponadto, istotny jest sposób przyrządzania przez pacjenta swoich posiłków. Zamiast smażenia na głębokim tłuszczu, zalecane jest:
- Gotowanie na parze;
- Pieczenie w piekarniku;
- Przyrządzanie potraw przy pomocy grilla lub rożna;
- Duszenie potraw;
- Pieczenie dań w pergaminie lub specjalnej folii.
Zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe w diecie chorego na cukrzycę typu 2
W dalszej części artykułu znajdziesz najważniejsze informacje na temat zapotrzebowania na poszczególne składniki odżywcze w diecie pacjentów z rozpoznaniem cukrzycy typu 2.
Po pierwsze: węglowodany
Podstawę zrównoważonej diety, a także diety cukrzyka powinny stanowić węglowodany złożone. Współcześnie przyjmuje się, że węglowodany o niskim indeksie glikemicznym (IG < 50) powinny stanowić około 50% wartości energetycznej całodniowego jadłospisu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że istotnemu ograniczeniu w diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 powinny ulec węglowodany proste (jeśli to możliwe, zalecane jest ich całkowite wyeliminowanie z jadłospisu).
W dietoterapii niniejszego zaburzenia dopuszczalne jest stosowanie słodzików oraz zamienników o niskim indeksie glikemicznym (na przykład stewii, ksylitolu lub erytrytol). Należy jednak pamiętać o tym, aby nie stosować ich w dawkach większych niż jest to zalecane przez producenta.
Podczas komponowania jadłospisu, bardzo ważne jest zwrócenie uwagi na odpowiednią podaż błonnika pokarmowego. Zgodnie z aktualnymi ustaleniami, jego wartość powinna wynosić około 25-35 gramów na dobę.
Podczas doboru węglowodanów w diecie cukrzyka, bardzo ważne jest zwrócenie uwagi na ich indeks glikemiczny (IG) oraz ładunek glikemiczny (ŁG).
Indeks glikemiczny (IG) to nazwa określająca system klasyfikacji żywności zawierającej węglowodany, wedle tego, jak szybko są one trawione, a następnie absorbowane przez organizm w okresie poposiłkowym. Dzięki niniejszemu wskaźnikowi, jesteśmy w stanie w łatwy sposób określić, jak produkty, które zawierają węglowodany wpływają na stężenie poziomu glukozy we krwi (w czasie około 2 godzin po spożytym posiłku).
Jako standard podczas określania IG produktów używa się glukozy, której indeks glikemiczny = 100.
Podczas komponowania posiłków, osoby z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 powinny zwracać także uwagę na ładunek glikemiczny.
Ładunek glikemiczny (ŁG)określa ilość węglowodanów, które zawarte są w jednej porcji żywności. Niniejszy wskaźnik jesteśmy wstanie uzyskać poprzez pomnożenie wartości IG produktu przez jego porcję (ilość w gramach), a następnie podzielenie wyniku przez 100.
Przyjmuje się, że spożywane przez cukrzyków produkty powinny charakteryzować się ładunkiem glikemicznym mniejszym niż 10.
Wyżej opisane parametry pozwalają na określenie odpowiedzi glikemicznej oraz insulinemii poposiłkowej. Dzięki nim jesteśmy w stanie określić prawidłowy dobór produktów w diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2.
Uwzględniając zarówno indeks glikemiczny, jak i ładunek glikemiczny, wskazane jest, aby cukrzycy wprowadzili do swojej diety produkty z pełnego przemiału, jak również naturalne płatki owsiane, ryż nieoczyszczony i kasze gruboziarniste. Produkty te, oprócz tego, że odznaczają się niskim indeksem oraz ładunkiem glikemicznym, są także w stanie dostarczyć do naszego organizmu spore ilości błonnika pokarmowego, a także (cennych dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego) witamin z grupy B.
Ważne miejsce w diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 zajmują także warzywa. Charakteryzują się one bowiem nie tylko niską wartością kaloryczną, ale przede wszystkim wysoką zawartością błonnika pokarmowego oraz cennych antyoksydantów (odpowiadających za zwalczanie szkodliwego wpływu wolnych rodników na nasz organizm).
Warto zapamiętać, że ograniczeniu w diecie cukrzyków powinny ulec owoce. Dopuszczalna wartość ich spożycia powinna nie przekraczać 200-300 gramów na dobę. Spośród dostępnych owoców, warto wybierać te o niskim indeksie i ładunku glikemicznym. W kontekście przetworów mlecznych należy natomiast wybierać te o obniżonej zawartości tłuszczu. Zalecane jest unikanie spożywania serów topionych, serów żółtych, a także śmietany i sztucznych „zabielaczy” do kawy.
Po drugie: tłuszcze
Zgodnie z ustaleniami, zawartość tłuszczów w diecie osób zmagających się z problemem cukrzycy typu 2 nie powinna przekraczać 35% całkowitej wartości kalorycznej jadłospisu. W tym miejscu warto zaznaczyć, że w blisko 20-25% wartość kaloryczną tych tłuszczów powinny stanowić niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe pochodzące z produktów roślinnych.
Przyjmuje się także, że w przypadku osób o prawidłowej masie ciała, tłuszcze nasycone (pochodzenia zwierzęcego) powinny stanowić mniej niż 10% całkowitej wartości kalorycznej diety. Natomiast w przypadku osób, u których rozpoznano nadwagę lub otyłość oraz podwyższenie poziomu cholesterolu LDL, wartość kaloryczna tłuszczów nasyconych nie powinna przekraczać 7% całkowitej wartości kalorycznej diety.
W celu ograniczenia ryzyka rozwoju chorób w obrębie układu sercowo-naczyniowego, przyjmuje się, że zawartość cholesterolu w codziennym jadłospisie nie może przekraczać 300mg na dobę, a w przypadku osób z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi, 200mg na dobę. Aby to osiągnąć, konieczne jest zmniejszenie spożywania nie tylko czerwonego mięsa, ale także tłuszczów pochodzenia zwierzęcego (w tym masła, czy słoniny).
W diecie osób z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 nie jest zalecane spożywanie wszelkiego rodzaju przetworów mięsnych, a zwłaszcza tych, które powstały na bazie podrobów.
Zalecane jest natomiast spożywanie tłuszczów pochodzenia roślinnego, które stanowią wartościowe źródło witamin, a przede wszystkim niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które skutecznie wspierają nasz układ odpornościowy. Do diety cukrzyka powinna zatem zostać wprowadzona oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej słonecznikowy oraz sojowy. Wskazane jest także spożywanie orzechów oraz pestek w niewielkich ilościach.
Po trzecie: białko
Całkowite spożycie białka w diecie cukrzyka powinno stanowić od 15% do 20% całkowitego zapotrzebowania energetycznego. W tym miejscu warto jednak zwrócić uwagę na to, aby stosunek białka zwierzęcego do roślinnego wynosił co najmniej 50%/50%. Przy czym, wskazane jest większe spożycie białka pochodzenia roślinnego.
Specjaliści zalecają, aby osoby z rozpoznaniem cukrzycy typu 2 wybierały chude mięsa, w tym drób oraz mięso pochodzące z ryb. Ponadto, wskazane jest wprowadzenie do diety nasion roślin strączkowych, które stanowią doskonałą podstawę do przygotowywania kotletów oraz pasztetów wegańskich, będących świetnym źródłem zarówno białka, jak i wartościowych witamin i minerałów wspierających prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu.
Po czwarte: witaminy i minerały
Zawartość witamin i minerałów w diecie cukrzyka jest taka sama, jak ta zalecana w zrównoważonej diecie osób zdrowych. Niemniej jednak, wskazane jest wykonanie oceny stanu odżywienia pacjenta i w przypadku rozpoznania niedoborów, uzupełnienie jadłospisu o produkty obfitujące w niezbędne witaminy i minerały, które wspomogą prawidłowe funkcjonowanie organizmu pacjenta.
UWAGA!
Spożywanie alkoholu nie jest wskazane zarówno w przypadku osób zmagających się z problemem cukrzycy, jak i w przypadku osób zdrowych. Niemniej jednak, osoby z rozpoznaniem cukrzycy powinny wiedzieć, że alkohol odpowiada za zahamowanie uwalniania glukozy z wątroby. Dlatego też, jego spożycie (zwłaszcza na „pusty żołądek”) może sprzyjać zjawisku niedocukrzenia. W związku z tym, cukrzycy mogą spożywać alkohol wyłącznie podczas posiłków, aby w ten sposób zapobiec możliwej hipoglikemii.
Aktywność fizyczna w cukrzycy typu 2
Rozpoznanie cukrzycy typu 2 wymaga od pacjenta zmiany dotychczasowego stylu życia. Oprócz wprowadzenia nowych nawyków żywieniowych, wskazane jest także wprowadzenie do codzienności systematycznej aktywności fizycznej.
To bardzo ważne, aby forma aktywności fizycznej dostosowana była do indywidualnych możliwości pacjenta, a przede wszystkim, aby była ona źródłem radości oraz wewnętrznej satysfakcji.
Dzięki regularnym treningom, możliwe staje się utrzymanie prawidłowej masy ciała, a tym samym zmniejszenie ryzyka rozwoju powikłań związanych z cukrzycą, w tym zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób w obrębie układu sercowo-naczyniowego.
Wskazane jest uprawianie umiarkowanej aktywności fizycznej przynajmniej przez 30-40 minut każdego dnia. Forma aktywności jest dowolna, na przykład dynamiczny spacer, Nordic Walking, aerobik, pływanie, czy też jazda na rowerze.
Cukrzyca typu 2 a redukcja masy ciała
Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, jednym z najpoważniejszych czynników ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 jest znacząca nadwaga oraz otyłość. Szacuje się, że już przy nadmiarze masy ciała przekraczającym wartość referencyjną o 15%-20%, ryzyko rozwoju niniejszej choroby wzrasta dwukrotnie. Natomiast przekroczenie wartości referencyjnej masy ciała o 25% zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy aż ośmiokrotnie.
Dlatego też, zarówno w leczeniu, jak i prewencji cukrzycy typu 2, zalecana jest redukcja masy ciała poprzez wprowadzenie do codzienności zrównoważonych nawyków żywieniowych, a także systematycznej aktywności fizycznej.
Produkty wskazane w diecie chorych na cukrzycę typu 2
Produkty zbożowe: chleb razowy (żytni oraz graham), ryż brązowy, kasze gruboziarniste (kasza gryczana, pęczak), makaron pełnoziarnisty, makaron z mąki durum;
Produkty mleczne:naturalne fermentowane produkty mleczne, takie jak jogurt, maślanka, chudy ser twarogowy, kefir, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu (poniżej 2%), kefir;
Mięso, jaja i ryby: chude mięso drobiowe (np. mięso z indyka), chude ryby, wędliny drobiowe, jaja;
Tłuszcze:oleje roślinne, w tym olej rzepakowy, słonecznikowy, lniany, oliwa z oliwek, wysokiej jakości miękkie margaryny;
Warzywa:wszystkie świeże oraz mrożone warzywa (przygotowane w odpowiedni sposób);
Owoce: świeże i mrożone warzywa (spożywane w odpowiednich ilościach);
Przyprawy: pieprz, zioła, musztarda, przyprawy korzenne.
Produkty niewskazane w diecie chorych na cukrzycę typu 2
Produkty zbożowe: chleb pszenny, wypieki cukiernicze, wszelkiego rodzaju ciastka, groszek ptysiowy, makaron z oczyszczonej mąki pszennej, biały ryż;
Produkty mleczne:wysokotłuszczowe mleko i przetwory mleczne, jogurty owocowe z dodatkiem fruktozy, tłuste sery (w tym sery pleśniowe, serki topione, żółte sery);
Mięso, jaja i ryby:tłuste mięsa (np. wołowina, wieprzowina), tłuste części kurczaka (ze skórą, na przykład udka, skrzydełka), tłuste wędliny, podroby, parówki, konserwy mięsne, pasztety, salceson;
Tłuszcze:słonina, smalec, boczek, twarde margaryny, olej kokosowy, śmietana, smalec;
Warzywa: tłuste surówki z dodatkiem śmietany i majonezu, warzywa smażone na maśle lub smalcu, frytki, smażone ziemniaki;
Owoce:owoce w syropach, kompoty z cukrem, galaretki z dodatkiem śmietany, dżemy wysokosłodzone, owoce kandyzowane;
Przyprawy:cukier, miód, fruktoza, glukoza, nadmierne ilości soli.
Przykładowy jadłospis w cukrzycy typu 2
Śniadanie: twaróg chudy z dodatkiem rzodkiewki oraz zielonego ogórka. Do tego 2 kawałki pełnoziarnistego pieczywa skropionego oliwą z oliwek;
II Śniadanie: jogurt naturalny z dodatkiem 2-3 orzechów włoskich oraz garści borówek;
Obiad:dorsz pieczony w piekarniku z dodatkiem sałatki ze świeżych pomidorów, rukoli i pestek słonecznika;
Podwieczorek:koktajl warzywny oraz 2 kawałki chrupkiego pieczywa pełnoziarnistego;
Kolacja:sałatka z dwóch ugotowanych na twardo jajek, sałaty masłowej, pomidorów, papryki żółtej oraz ogórka zielonego. Całość polana delikatnym sosem jogurtowo-koperkowym.
Pamiętaj o tym, aby w ciągu dnia wypić przynajmniej 6-8 szklanek wody.
PodsumowanieCukrzyca typu 2 jest jednym z najpowszechniejszych zaburzeń metabolicznych, które każdego roku dotyczy coraz większej grupy osób. Niniejsze zjawisko związane jest między innymi ze wzrostem problemu nadwagi i otyłości. W związku z tym, konieczne staje się wprowadzenie szerokich działań profilaktycznych, które obejmują promowanie zdrowych nawyków żywieniowych, a także systematycznej aktywności fizycznej.
Bibliografia: