Magiczny krzew na polskiej ziemi, czyli jałowiec i właściwości jego owoców

Jałowiec od wieków uważany był za magiczny krzew – wierzono, że odpycha wszelkie zło. Dymem z jego igliwia okadzano domostwa podczas zarazy. Wywar z jałowca wykorzystywano w walce z reumatyzmem, chorobami skóry i w przypadku wystąpienia problemów trawiennych.

Krzew jałowca występuje na terenie całej Polski, na glebach jałowych, piaszczystych, na nieużytkach. Rodzima nazwa tej rośliny nawiązuje właśnie do tego na jakich glebach rośnie (jałowych). Jałowiec jest rośliną dwupienną, może osiągnąć nawet do 12 m wysokości. Kwitnie w kwietniu i maju. Młode jagody jałowca są zielone, dojrzewając, stają się czarne z niebieskim nalotem.  Surowcami wykorzystywanymi na potrzeby zielarskie są dojrzałe szyszkojagody jałowca, zwane potocznie jagodami oraz pozyskany z nich olejek.

Cenny skład owoców jałowca

– Napar przyrządzony z owoców jałowca zwiększa wydzielanie żółci i z tego powodu może okazać się niezwykle cenny w przypadku zaburzeń w przepływie żółci.

– Owoce jałowca można żuć i w ten sposób dostarczyć sobie przeciwzapalnych właściwości, a dodatkowo zniwelować przykry zapach z ust, za sprawą olejków aromatycznych

– Wyciąg przygotowany z owoców jałowca i maści mają silne działanie rozgrzewające, co można wykorzystać w leczeniu bólów reumatycznych i zapalenia korzonków

– Napar z jałowca pomaga zwalczyć drożdżaki będące przyczyną powstawania łupieżu

– Terpeny i flawonoidy będące składnikami jagód jałowca posiadają silne działanie bakteriobójcze (terpeny dodatkowo moczopędne)

– Kąpiele z dodatkiem naparu z jagód i nacieranie się olejkiem stosują osoby cierpiące na gośćca.

Uwaga! Jałowiec ma działanie drażliwe, dlatego nie należy przekraczać zalecanych dawek ani stosować zbyt długo. Nie wolno podawać go kobietom w ciąży, ani matkom karmiącym piersią. Unikać jałowca powinny również osoby, które cierpią na ostrą niewydolność nerek.

Jałowiec jako przyprawa

Jagody jałowca dzięki swoim właściwościom odświeżającym nadają potrawie specyficzny charakter, przez co zyskuje ona wyjątkowy smak. Oprócz tego, owoce jałowca zmniejszają uczucie „tłustości” dań z wieprzowiny i kaczki, a także dopełniają smak wszelkich nadziewek. Jej wyrazisty aromat doskonale komponuje się z dziczyzną. Świetnie współgra z przyprawami takimi jak: oregano, tymianek, cebula, szałwia, czosnek, ziele angielskie, liść laurowy czy majeranek. Jałowiec doskonale komponuje się z daniami owocowym, np. z szarlotką czy marynowanymi brzoskwiniami.